پان ترکیسم یک قرن در تکاپوی الحاق گری

ماهیت ایدئولوژی پان ترکی، با وجود برخی تفاوت ها، همان ویژگی چند مکتب دیگر پان را دارد. این ایدئولوژی با توجه به دامنهٔ گستردهٔ جاه طلبی ها و احساس نیرومند نسبت به سرنوشت خود، جنبهٔ رمانتیک دارد و به پان ژرمنیسم، پان اسلاویسم، پان عربیسم، و صهیونیسم شبیه است و از نظر جهان بینی سیاه و سفید خود، تنها «خیلی خوب» و «قطعاً شریر» را می بیند.
با توسعه و تحول ایدئولوژی پان ترکی، این ایدئولوژی بیش از پیش و به طور آشکار الحاق گرا شد. یعنی نخست به ضرورت محافظت از گروه های ترک تبار خارج اشاره کرد، و سپس برای کمک به رهایی و وحدت آن ها، با یکدیگر و آن گاه وحدت با ترکیه، دست به تلاش زد. پان ترکیست ها بارها و بارها دربارهٔ تشکیل یک «ترکیهٔ بزرگ» از مدیترانه تا اقیانوس آرام سخن گفته اند.